صدا برای ویدئو[۱]
چند نکته کاربردی از نرم‌افزار ادوب ادیشن[۲]
احسان علی‌آبادی
کارشناسی ارشد مهندسی صدا
ehsan.e.aliabadi@gmail.com
دانلود مقاله
۱-۱- مقدمه
بدون شک مهم‌ترین دغدغه‌ی فکری کسانی که در حوزه صدا برای تصویر کار می‌کنند، حذف نویز و ضبط صدای مطلوب از منبع صوت تا ذخیره بر بروی تجهیزات ذخیره‌سازی و تحویل به مراحل پس تولید است ولی طبیعتا طی این روال در شرایطی، آرمان‌گرایانه خواهد بود.
نرم‌افزار ادوب ادیشن ابزارهای متنوعی برای اصلاح صدا و حذف نویز در اختیار کاربران قرار می‌دهد؛ در این قسمت به معرفی روشی ساده و سریع، مبتنی بر پردازش داخلی نرم‌افزار ادوب ادیشن پرداخته می‌شود که حتی مهندسین صدا در سطوح حرفه‌ای هم از آن با تنظیمات مناسب استفاده می‌نمایند.
۱-۲- ابزار کاهش نویز[۳]
این ابزار هم مانند سایر ابزارهای مبتنی بر پردازش سیگنال ورودی، تنها در حالت ویوفرم (شکل موج)[۴] قابل دسترسی است. این ابزار نویز پس‌زمینه را با حداقل تاثیر بر کیفیت سیگنال کاهش می‌دهد و می‌تواند ترکیبی از نویزها مانند هیس[۵]، نویز پس‌زمینه میکروفن، هام مسیر تغذیه[۶] یا هر نویزی که در شکل موج دارای مقدار فرکانسی ثابتی است، را حذف نماید.
مقدار مناسب کاهش نویز به نوع نویز پس‌زمینه و مقدار افت کیفیت صدای مطلوب وابسته خواهد بود به صورت کلی می‌توان گفت می‌توان میزان سیگنال به نویز را از ۵ تا ۲۰ دسی‌بل قرار داد و انتظار داشت که افت محسوسی در صدای مطلوب اتفاق نیفتد.
برای دستیابی به بهترین نتیجه با ابزار کاهش نویز، از صدای بدون آفست DC استفاده کنید چرا که در غیر این صورت امکان دارد در قسمت‌های سکوت، صدای کلیک به صدا اضافه کند.
(برای حذف آفست DC از مسیر زیر استفاده کنید:
Favorites > Repair DC Offset
)
شکل ۱- ارزیابی و تنظیم نمودار کاهش نویز
الف) نقاط کنترل به منظور کاهش میزان تاثیر در فرکانس‌های مختلف
ب) نویز با دامنه‌ی پایین
ج) نویز با دامنه‌ی بالا
د) آستانه‌ای که در زیر آن کاهش نویز اتفاق می‌افتد.
۱-۳- روش استفاده از ابزار کاهش نویز
- در حالت ویوفرم محدوده‌ای را تنها شامل نویز و به طول حداقل نیم ثانیه، انتخاب کنید (توجه کنید که حتی می‌توایند طیف فرکانسی مشخصی را به این منظور انتخاب نمایید).
- مسیر زیر را انتخاب کنید: (و یا Shift+P )
Effects > Noise Reduction/Restoration > Capture Noise Print
- قسمتی از صدای مطلوب را که قصد دارید نویز آن را کاهش دهید، انتخاب کنید.
- مسیر زیر را انتخاب نمایید: (و یا Ctrl+Shift+P )
Effects > Noise Reduction/Restoration > Noise Reduction
- تنظیمات مناسب را اعمال کنید.
۱-۳-۲- تنظیمات مناسب کاهش نویز
برخی گزینه‌های مهم تنظیمات را مرور می‌کنیم.
Capture Noise Print : قسمتی از نویز صدای مطلوب را مانند قسمت ۲ از ۱-۳ انتخاب می‌کند و الگوی نویز آن را ذخیره می‌کند.
- نکته: اگر محدوده‌ی انتخابی خیلی کوتاه باشد Capture Noise Print کار نمی‌کند در این موارد یا محدوده‌ی بزرگ‌تری انتخاب کنید یا مقدار FFT Size را افزایش دهید و اگر نمی‌توانید محدوده‌ی بزرگ‌تری پیدا کنید با کپی و پیست کردن همین محدوده، محدوده‌ی بزرگ‌تری بسازید.
Load a Noise Print from Disk و Save the Current Noise Print : اگر فایل‌های صوتی زیادی در شرایط محیطی و تجهیزات یکسان دارید (برداشت‌های مختلف در لوکیشن خاص با تجهیزات مشخص، ضبط قطعه‌ای خاص در استودیو و . . .) با ذخیره Capture Noise Print می‌توانید در سایر مواقع آن را با گزینه Load a Noise Print from Disk از مکان ذخیره شده، فراخوانی کرده و به کار ببرید.
- نکته: توصیه می‌شود در سایر مواقع این کار را تکرار نکنید چون نتایج مناسبی به دست نمی‌آید و به ادوب ادیشن اجازه دهید تا با پردازش نویز صدای مطلوب، بهترین پردازش را بر روی سیگنال فعلی انجام دهد.
گراف: فرکانس را در راستای محور افقی و میزان کاهش نویز را در راستای محور عمودی نمایش می‌دهد. منحنی کنترل آبی رنگ میزان کاهش نویز را در محدوده‌های متفاوت فرکانسی نمایش می‌دهد؛ به عنوان مثال اگر شما تنها به کاهش نویز در فرکانس‌های بالا نیاز دارید منحنی کنترل را به پایین سمت راست نمودار تنظیم کنید.
Noise Reduction : درصد کاهش نویز خروجی را کنترل می‌کند. بهترین تنظیم برای این گزینه باعث بیش‌ترین کاهش نویز با کم‌ترین اثر بر کیفیت صدای مطلوب، خواهد بود. (کاهش بیش از حد برخی مواقع باعث می‌شود صدای خارج از فاز[۷] یا فلنج[۸] می‌شود.
Reduce By : میزان کاهش دامنه‌ی نویز شناسایی‌شده را نشان می‌دهد. مقادیر بین ۶ تا ۳۰ دسی‌بل نتیجه‌ی مناسبی دارند.
Output Noise Only : خروجی آن تنها نویز است و می‌توانید ببینید که آیا صدای مطلوب هم به عنوان نویز شناسایی شده یا نه.
روی مثلث Advanced کلیک کنید کنید تا گزینه‌های دیگر نمایش داده شوند:
Spectral Decay Rate : درصد فرکانس‌های پردازش‌شده وقتی که صدا زیر سطح نویز می‌افتد را مشخص می‌کند؛ مقادیر بین ۴۰ تا ۷۵ درصد بهترین عملکرد را دارند.
Smoothing : واریانس نویز در هر باند فرکانسی را در نظر می‌گیرد؛ به عنوان مثال باند نویز سفید با باند هام ۶۰ هرتز بسیار متفاوت است.
Precision Factor : تغییرات دامنه را کنترل می‌کند. مقادیر ۵ تا ۱۰ بهترین نتیجه را دارند و اعداد فرد برای پردازش‌های متوازن ایده‌آل هستند. با مقادیر ۳ یا کم‌تر تبدیل فوریه سریع یا FFT[9] در قسمت‌های خیلی بزرگ انجام می‌شود و ممکن است بین دو قسمت افت دامنه اتفاق بیفتد. مقادیر بیش‌تر از ۱۰ باعث تغییر قابل ملاحظه کیفیت نمی‌شود اما طبیعتا حجم پردازش بیش‌تری را می‌طلبد.
Transition Width : محدوده‌ی دامنه بین نویز و صدای مطلوب را تعیین می‌کند؛ برای مثال عدد صفر یک انتقال سریع بین نویز و صدای مطلوب در هر باند فرکانسی ایجاد می‌کند به این معنا که فقط صدای بالای آستانه باقی می‌ماند و زیر آستانه حذف می‌شود ولی اگر این عرض را ۱۰ قرار دهیم و سطح نویز ۶۰- دسی‌بل باشد صدای ۶۰- دسی‌بل باقی می‌ماند در ۶۲- دسی‌بل اندکی کاهش می‌یابد و در ۷۰- دسی‌بل کاملا حذف می‌گردد یعنی صدا در طول ۱۰ دسی‌بل محو می‌شود.
FFT Size : تعیین می‌کند تا چه مقدار باند فرکانسی به صورت مجزا پردازش شود. نویز در هر باند به صورت مجزا بررسی می‌شود پس با باندهای بیش‌تر، نویز با جزییات فرکانس دقیق‌تر حذف می‌گردد. تنظیمات خوب از ۴۰۹۶ تا ۸۱۹۲ است. اندازه‌ی تبدیل فوریه سریع میزان پردازش مورد نیاز و در نتیجه زمان مورد نیاز را تعیین می‌کند؛ مقادیر پایین‌تر زمان کم‌تر می‌گیرند ولی می‌بایست در نظر داشت که این سرعت به بهای رزولوشن فرکانس ضعیف‌تر، ایجاد صداهای توخالی و یا فلنج نباشد.
Noise Print Snapshots : تعداد عکس‌های گرفته شده برای ذخیره پروفایل نویز را مشخص می‌کند. مقدار ۴۰۰۰ برای تولید اطلاعات دقیق مناسب است. مقادیر پایین به طرز چشم‌گیری روی سطوح مختلف کاهش نویز تاثیر می‌گذارد؛ با مقادیر بیش‌تر و با سطح کاهش نویز ۱۰۰ احتمالا نویز بیش‌تری حذف می‌شود ولی مقادیری از سیگنال مطلوب هم حذف می‌شود ولی با مقادیر بیش‌تر و سطح کاهش نویز کم‌تر کماکان نویز بیش‌تری حذف خواهد شد ولی احتمالا سیگنال مطلوب هم حفظ می‌شود.
احسان علی‌آبادی، صدا برای ویدئو چند نکته کاربردی از نرم‌افزار ادوب ادیشن (بخش دوم)، صنعت صدا و تصویر، مرداد و شهریور ١٣٩۶، سال دوازدهم، شماره ٧۴، ٣١-٢٩.
[۲] Adobe Audition
[۳] Noise Reduction effect
[۴] Waveform
[۵] Hiss
[۶] Power-Line Hum
[۷] out-of-phase
[۸] flange
[۹] Fast Fourier Transform
